Akademik Üretimde Yapay Zeka Araçlarını Etik Olarak Kullanmak için Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler
Üretici yapay zeka, içerik oluşturma, veri analizi ve yeni bilgiler keşfetme biçimimizi yeniden tanımlayarak yeni bir olasılıklar çağını başlattı. Ancak, akademisyenler bu üretici yapay zeka araçlarının sunduğu verimlilikleri araştırırken, bu araçların sınırlarını tanımak ve akademik yayıncılıkta kullanımlarıyla ilgili etik hususların farkında olmak önemlidir.
Etik yapay zeka sadece bir onay kutusu değildir; bir bakış açısıdır. Artık mesele bu yapay zeka araçlarının neler yapabileceği değil, bizlerin sorumlu akademisyenler olarak bu gücü nasıl kullandığımızdır. Unutmayın, üretici yapay zekaya fazla güvenmekle onu uzmanlığınızı geliştirmek ve desteklemek için kullanmak arasında ince bir çizgi vardır.
Üretken Yapay Zeka Araçlarını Kullanma
✅ Asistanınız olarak üretken yapay zeka ile uzman olarak hareket edin.
❌ Araştırma boşluğu belirleme, hipotez oluşturma, veri analizi gibi kritik düşünme görevlerinde yapay zekayı kendi uzmanlığınızın yerine kullanmayın!
✅ Araştırma yapın ve yapay zekanın yol boyunca özetler, fikirler, bilgiler vb. ile daha üretken hale gelmesi için zemin hazırlayın.
❌ Yapay zeka çıktılarını, emek harcamadan hazır sonuçlar elde etmek için körü körüne bir kısayol olarak kullanmayın!
✅ Yapay zeka destekli veya yapay zeka tarafından üretilen çıktıların önyargılı veya gerçekte yanlış ayrıntılar içerebileceğini ve kullanmadan önce kapsamlı bir incelemeye ihtiyaç duyacağını anlayın.
❌ Nasıl çalıştığı, en iyi ne yaptığı ve ne yapmadığı konusunda kendinizi eğitmeden üretken yapay zeka araçlarını kullanmayın!
Dergi/Üniversite Politikaları
✅ Yapay zeka araçlarının kullanımına ilişkin üniversite/dergi politikasını öğrenin ve araçlara ve kullanıldıkları amaca atıfta bulunma konusundaki yönergeleri dikkatle izleyin.
❌ Bazı kullanım türlerinin kabul edilebilir olduğu varsayımıyla yapay zeka araçlarının kullanımını beyan eden üniversite veya dergi yönergelerini atlamayın!
✅ Göndermeden önce önleyici bir tedbir olarak, yanlışlıkla yayınlanmış çalışmalara benzeyebilecek metinleri belirlemek için güvenilir bir intihal tespit yazılımı kullanın.
❌ Başkalarının içeriğini kasıtlı olarak kendinizinmiş gibi göstermek için açımlayıcılar ve intihal denetleyicileri kullanmayın!
✅ Yapay zeka destekli veya yapay zeka tarafından oluşturulan metni her zaman doğrulayın, gereksiz kısımları atın ve geri kalanını kendi sesinize ve çalışmanıza anlamlı bir şekilde uyacak şekilde düzeltin.
❌ YZ tarafından oluşturulan özetleri, makaleleri veya diğer içerikleri kapsamlı bir inceleme yapmadan doğrudan göndermeyin! Bu bir tür intihal ve hile olarak kabul edilir.
Literatürü Gözden Geçirirme
✅ Başlangıç noktası olarak araştırma alanınızla ilgili makaleler bulun ve daha sonra derinlemesine analiz için kütüphanenize eklemek üzere daha alakalı makaleler bulmak için yapay zeka araçlarını kullanın.
❌ Metninize rastgele alıntılar ekleyen araçlara körü körüne güvenmeyin; önerileri dikkatle inceleyin! Araştırmanızla neyin doğru şekilde ilişkili olduğunu yalnızca siz bilirsiniz.
✅ Makaleleri özetlemek ve büyük bir makale setinden temaları çıkarma sürecini hızlandırmak ve literatür taramasını daha verimli hale getirmek için yapay zeka kullanın.
❌ Zamanınız ne kadar kısıtlı olursa olsun, kapsamlı bir eleştirel literatür taramasını yapay zeka tarafından oluşturulan özetler veya ChatPDF tipi çözümlerle ikame etmeyin!
✅ Araştırma boşluklarını belirlemek ve hipotezlerinizi doğrulamak için literatürü gözden geçirirken kavramları anlamak ve fikirler üzerinde beyin fırtınası yapmak için yapay zekayı kullanın.
❌ Bir araştırma fikri veya hipotez bulmak için tamamen yapay zekaya güvenmeyin ve daha sonra kısa yol olarak alıntıları dahil edin!
Akademik Yazımda Yapay Zeka
✅ Eğer orijinal yazınız yüksek bir yapay zeka tarafından üretilmiş skor alırsa, yapay zeka tespit araçlarının yanlış pozitif sonuçlar verme eğiliminde olduğunu unutmayın! Danışmanınızla veya dergi editörünüzle konuşun ve yazma geçmişinize dair kanıt sunmaya çalışın.
❌ Yapay zeka tarafından oluşturulan veya yapay zeka destekli metni yanlışlıklar için doğrulamayı ve içeriği kendi sesinizle içeriğinize uyacak şekilde düzeltmeyi unutmayın.
✅ Yapay zeka tarafından oluşturulan veya yapay zeka destekli metnin intihal araçları tarafından işaretlenebileceğini bilin. İşaretlenen kısımları kontrol etmek için inceleyin ve kaynak çalışmanızla ilgiliyse bir alıntı ekleyin.
❌ İntihal denetleyicileri tarafından tespit edilmekten kaçmaya çalışmayın; benzerlik puanını düşürdüğünü iddia eden araçlara karşı dikkatli olun!
✅ Akademik yazım, hem anadili İngilizce olan hem de olmayanlar için zorlu bir süreçtir. Zaman kazanmak, fikirlerinizi iyi iletmek ve daha üretken olmak için yapay zeka araçlarını ihtiyatlı bir şekilde kullanın.
❌ Bu yapay zeka araçları hakkındaki şüphelerinizin, üretici yapay zekanın akademik yazım için sunduğu birçok avantajı kaybetmenize neden olmasına izin vermeyin.
Bu yazı The Do’s & Don’ts of Using Generative AI Tools Ethically in Academia başlıklı yazıdan derlenmiştir.